Ubrzani tempo života često nas navodi na zapostavljanje sopstvenog zdravlja. Ono nam postaje prioritet tek kada postanemo svesni njegovog izostanka, a kako ne biste došli u tu situaciju, u našoj klinici možete obaviti preventivni pregled. U narednim redovima dobićete osnovne informacije o ultrazvuku male karlice koji daje informacije o prisustvu karcinoma, ali i vanmaterične trudnoće.
Mala karlica predstavlja regiju između stomaka i donjih ekstremiteta. Obuhvata:
- matericu sa jajnicima i jajovodima kod žena
- prostatu sa semenim kesicama kod muskaraca
- bešiku sa ureterima i uretrom
- debelo crevo
- lokomotorni aparat
Šta je ultrazvuk male karlice?
Ultrazvuk male karlice je dijagnostička metoda koja daje slikovit prikaz unutrašnjih organa regije male karlice pomoću ultrazvučnih talasa. Funkcioniše po principu ultrazvučnih talasa koji prodiru do organa, na frekvencijama previsokim da bi ih registrovalo ljudsko uho, zatim se odbijaju o organe i vraćaju do sonde. Sonda registruje odbijene talase i pomoću kompjutera formira sliku tkiva na osnovu dužine kao i količine odbijenih talasa. Svako tkivo razlikuje se po određenim karakterisitikama ultrazvučnog talasa.
Za sada postoje:
- 2D ultrazvuk male materice
- 3D ultrazvuk male materice.
3D ultrazvuk daje nam detaljniji prikaz organa i krvnih sudova okolo regije od interesa i samim tim pruža više mogućnosti analize od pređašnjeg 2D ultrazvuka. Konkretnije, 3D ultrazvuk lekarima omogućava da sagledaju potpunu siluetu sluzokože materice, kao i da postave dijagnozu polipa i mioma u šupljini materice, što ne bi bilo jasno vidljivo pomoću 2D ultrazvuka.
Pored ovih, od velikog značaja je i kolor dopler funkcija. Ona pokazuje koja je brzina i pravac proticanja krvi u venama i areterijama. Dopler metoda značajna je kod dijagnoze malignih promena uz koje dolazi do veće prokrvljenosti.
U zavisnosti od toga koji su tačno organi od interesa, postoji nekoliko vrsta ultrazvuka male karlice:
- transabdomenalni ultrazvuk – pacijent je na leđima, na predeo abdomena se nanosi gel koji služi kao podloga između sonde i posmatranog dela tela
- transvaginalni ultrazvuk – ultrazvučna sonda ulazi u vaginalno područje pacijenta, ovaj pristup može izazvati blag pritisak u obuhvaćenoj regiji, ali je u nekim slučajevima neophodan jer pruža bolju informaciju o stanju pacijenta
Priprema za ultrazvuk male karlice
Sama procedura ultrazvuka prilično je jednostavna i ne zahteva puno vremena. Dužina trajanja je približno petnaest minuta, neinvazivna je i bezbolna.
Noć pred dolazak na ultrazvuk poželjno je preskočiti hranu tešku za varenje, poput žitarica i povrća bogatog vlaknima. Tako je preporučljivo da se pregled obavi u jutarnjim časovima pre doručka i kafe.
Simptomi
Pitate se kada je pravo vreme uraditi ultrazvuk male karlice? Iako postoje određeni simptomi koji impiciraju na urgentnost ultrazvučnog pregleda, prema mišljenju lekara ne treba čekati pojavu simptoma za zakazivanje ultrazvuka male karlice. Mnogi lekari savetuju svoje pacijente na uvođenje ove metode u skup rutinskih pregleda koje svaki savestan pacijent treba da praktikuje na godišnjem nivou.
Ipak neki od simptoma koji ukazuju da je neophodno uraditi pregled su:
- hroničan bol u predelu karlice − u trajanju dužem od 2 meseca
- bol tokom mokrenja
- bol tokom polnih odnosa
- nepravilnosti tokom menstrualnog ciklusa
- problemi vezani za sterilitet
Svrha ultrazvuka male karlice
Glavna svrha ultrazvuka male karlice je da pruži informacije o veličini, obliku i strukturi neželjenih masa u toj regiji. Dalje, te informacije služe medicinskim radnicima kao pomoć u dijagnozi određenih bolesti. Neke od bolesti koje se mogu dijagnostifikovati uz pomoć ultrazvuka male karlice su:
- endometrioza − na osnovu abnormalnih sturktura u predelu male karlice
- fibroidni (benigni) tumori, ciste, polipi i ostale mase u predelu male karlice
- sterilitet − na osnovu veličine folikula u janiku
- vanmaterična (ektopična) trudnoća − trudnoća u jajovodu
- policistični jajnici
Pored toga što pomaže prilikom dijagnostifikovanja bolesti genitourinarnog trakta, ultrazvuk male karlice može biti korisan za utvrđivanje:
- veličine, oblika i položaja janika
- stanje gustine tkiva
- fluida u endometrijumu
- debljine zida grlića materice
- promene oblika bešike
Koliko često je dozvoljeno raditi ultazvuk?
Česta zabluda kod ultrazvuka je ta da nije poželjno često ga raditi kako se ne bi „zračili”. Međutim, prilikom ultrazvuka ne dolazi do radijacije, pa sam proces nije štetan po zdravlje. Samo u slučajevima kada je pacijent alergičan na lateks može doći do neželjene reakcije pacijenta s obzirom na to da je ultrazvučna sonda obložena prevlakom od lateksa.
Ultrazvuk male karlice je široko primenljiva metoda koja lekarima služi kao odličan alat u postavljanju dijagnoza. Prilikom pojave bilo kojih simptoma koji ukazuju na neke nepravilnosti potrebno je javiti se izabranom lekaru, a ultrazvuk male karlice je često sledeći korak u rešavanju problema pacijenata. Takođe, važno je obavljati ultrazvuk redovno, imajući u vidu da su žene iz Srbije, prema istraživanjima Evropskog informacijskog sistema, na 5. mestu u Evropi kada govorimo o obolevanju od raka grlića materica.